Er zijn woorden die pas ontstaan als bestaande taal tekortschiet. Navelstrengdilemma is zo'n woord.


Ik bedacht het voor moeders (en ouders) die hun kind niet los kunnen laten óf willen laten. Niet omdat ze niet weten dat loslaten belangrijk is, maar juist omdat ze het wél weten en toch iets anders voelen. Liefde, angst, verantwoordelijkheid, soms onverwerkte ervaringen. Logica aan de ene kant, emotie aan de andere.


Dat spanningsveld noem ik het navelstrengdilemma.

Ik schrijf omdat ik nieuwsgierig ben naar wat er onder gedrag ligt, bij kinderen, bij ouders, bij mijzelf. Naar de dingen die we doen met de beste bedoelingen, maar die soms ingewikkelder uitpakken dan we hadden verwacht. Dit blog is een plek waar ik woorden wil geven aan die complexiteit, zonder te willen oplossen of veroordelen.


Het navelstrengdilemma is de innerlijke worsteling tussen het besef dat een kind ruimte nodig heeft om zichzelf te worden en het gevoel dat nabijheid, bescherming en controle veiligheid bieden. Soms wordt dat vasthouden gerechtvaardigd met logica "de wereld is gevaarlijk", "ik weet wat goed voor je is". Soms komt het voort uit onverwerkte gevoelens: angst voor verlies, leegte, eigen gemiste kansen of oude hechtingspijn. Vaak is het een mengeling van allebei.


Wat mij fascineert is dat dit dilemma niet losstaat van cultuur. In sommige culturen is sterke ouder-kind verbondenheid vanzelfsprekend. Meerdere generaties onder één dak, langdurige zorg, nabijheid tot ver in de volwassenheid. Daar wordt vasthouden zelden als probleem gezien.


In meer individualistische culturen, zoals de onze, wordt zelfstandigheid juist vroeg aangemoedigd. Loslaten wordt gezien als een teken van goed ouderschap. Het navelstrengdilemma verdwijnt daar niet, maar wordt vaker stil, verstopt of omgeven door schuldgevoel.


Het dilemma zelfs is universeel. De manier waarop we ernaar kijken niet.


Dit blog gaat niet over goed of fout ouderschap. Het gaat over de vragen die zelden hardop gesteld worden.

  • Wanneer is nabijheid steun en wanneer wordt het beperking?
  • Wanneer bescherm je je kind en wanneer bescherm je vooral jezelf?
  • En hoe herken je het verschil?


Het navelstrengdilemma is geen tekortkoming. Het is een uitnodiging tot reflectie.


In volgende blogs wil ik verder ingaan op hoe dit dilemma zich uit in verschillende levensfasen, culturen en persoonlijke verhalen. Niet om snelle antwoorden te geven, maar om ruimte te maken voor nuance.


Want soms is begrijpen al een vorm van loslaten.

Delen

Een jongens moeder:

Astrid Geel

"Ik werd moeder in het jaar 2000 in Casablanca, Marokko. In 2004 terug in Nederland begon ik andere moeders te helpen bij hun zoektochten. Ik organiseerde workshops, events, schreef een e-boek, ben coach en de oprichter van Global Sisters, een community voor vrouwen met een lijntje met het buitenland. Hier schrijf ik regelmatig over het navelstrengdilemma.